5 juni 1974

Niet eens halfvol is het Feyenoord-stadion bij het laatste optreden van Oranje voordat tien dagen later het WK van 1974 begint. Het begrip ‘uitzwaaiwedstrijd’ moet nog geboren worden. Ruim 20.000 toeschouwers doen het Nederlands elftal na een 0-0 gelijkspel tegen Roemenië uitgeleide met boegeroep en een striemend gefluit. Later zal blijken dat in de basisopstelling zeven spelers staan die ook bij het WK mogen aftrappen, van wie twee in een andere rol. 

De experimenten van Rinus Michels leveren één noviteit op, die gedurende het gehele WK succesvol uitpakt. Arie Haan moet als libero veelvuldig doorschuiven naar de middenlinie. Na de rust krijgt hij in het centrum van de verdediging debutant Wim Rijsbergen naast zich in plaats van Wim Jansen. Daarmee blijkt op de valreep  een nieuw defensie-duo ontdekt.  

‘Als we het hier goed doen, vormen we straks op het WK misschien ook wel een duo. Succes!’, prent Haan zijn nieuwe defensiepartner in tijdens de pauze. Jan Jongbloed, de doelman, zal mij tientallen jaren later vertellen dat Michels daarmee op een idee van hem is ingegaan. ,,Waarom zet je Arie Haan daar niet neer? Die kan verdedigen, die ziet het spelletje  en hij heeft de dynamiek om zich in te schakelen op het middenveld. Zo heb ik het toen tegen Michels gezegd”, aldus Jongbloed.

De keuze van Haan en Rijsbergen gaat ten koste van koste van Rinus Israël. ,,Ik zou op het WK eerder voor wat meer zekerheid kiezen. Van mij kun je niet verlangen dat ik als libero steeds opschuif naar het middenveld, daarvoor ben ik niet snel genoeg”, geeft Israël na de wedstrijd toe. 

Voor het publiek heeft Oranje die avond nog veel weg van een ratjetoe. Johan Cruijff ontbreekt uit voorzorg wegens een lichte blessure. Piet Keizer kan niet overtuigen als linksbuiten. Voor hem is Rob Rensenbrink moeten uitwijken naar de rechtervleugel. In het laatste kwartier mag René van de Kerkhof als vervanger van Keizer op rechts zijn debuut maken in Oranje, terwijl Willy van de Kerkhof die avond al aan zijn vijfde interland toe is.

Eddy Treytel krijgt formeel nog een kans als doelman, hoewel Jan Jongbloed in het hoofd van Michels al lang eerste keus is. Treytel houdt zijn doel schoon, maar promotie verdient hij niet daarmee.

Opmerkelijk is de afwezigheid van Harry Vos, de linksback van Feyenoord die ook deel uitmaakt van de 22-koppige WK-selectie. Drie maanden eerder heeft Vos 5 juni vastgelegd als trouwdatum. Op dat moment houdt Vos nog helemaal geen rekening met zijn kandidatuur voor de uiteindelijke WK-selectie.