Wie het Nederlandse weekblad Voetbal International (VI) leest, weet nu wie de schuld moet krijgen van zoveel verwarring over de spelregels. Fatma Samoura, de secretaris-generaal van de FIFA. ‘Zij is de hoofdverantwoordelijke voor de chaos’, schrijft VI deze week.

Op dat oordeel baseerde oud-voetballer Kees Kwakman, tegenwoordig analist, zich toen hij woensdag 4 november  daarop voortborduurde. ‘Een vrouw’, verhief Kwakman zijn stem toen hij wees op de rol van Samoura. Vele seconden lang bleef het stil in de uitzending van FOX Sports, zonder enige reactie op de seksistische toon in de verontwaardiging van Kwakman.

Gebrek aan kennis over de besluitvorming van de spelregels komt wel vaker voor in voetbaltalkshows. Om de haverklap krijgen de volgers daarvan te horen dat het zeggenschap over de spelregels exclusief toebehoort aan een klein groepje bejaarde bobo’s uit het Verenigd Koninkrijk. Volgens VI is de inbreng van de Britse bonden beperkt tot vijftig procent. De andere helft van de stemmen komt van de FIFA, vertegenwoordigd door Fatma Samoura, de ‘hoofdverantwoordelijke’ volgens VI.

Fatma Samoura, afkomstig uit Senegal, is 58 jaar en sinds 2016 secretaris-generaal van de FIFA. De Britse bonden worden in het spelregelorgaan IFAB vertegenwoordigd door de vier directeuren van de voetbalbonden in  Engeland, Noord-Ierland, Schotland en Wales, die allemaal  het standpunt van hun eigen achterban moeten vertolken. Om te voorkomen dat de stemmen staken is voor elke spelregelwijziging een meerderheid van 75 procent nodig.

Omdat aan elke spelregelwijzing uitgebreide brainstorming vooraf gaat, mag worden aangenomen dat dan ook Arsène Wenger zijn mondje roert. De oud-topcoach van Arsenal is sinds november vorig jaar in dienst van de FIFA als Chief of Global Football Development, een soortgelijke functie als die waarin Marco van Basten eerder weinig gehoor vond binnen de FIFA.

Mocht dat ook Wenger overkomen, dan staan er nog eens twee adviescommissies het spelregelorgaan IFAB ter zijde. Zo is er een panel met zes voormalige scheidsrechters en een nog grotere groep adviseurs van 17 leden met onder anderen oud-trainers en oud-spelers. De samenstelling is te vinden op de website www.theifab.com. Bekende namen treffen we hier aan, zoals Luis Figo, Zvonimir Boban en Jean-Francois Domergue.

Binnenkort komen al die adviseurs weer bij elkaar, dan vooruitlopend op de jaarlijkse bijeenkomst in maart 2021 waar nieuwe wijzigingen van de spelregels worden besproken.  Wie tips heeft, wie gerechtvaardigde kritiek heeft, wie vindt uit ervaring mee te kunnen spreken, weet nu waar aan de bel getrokken kan worden.

Nee, heus niet alleen bij Fatma Soumara. Wat er nu niet deugt aan de spelregels, zouden ouwe rotten als Arsène Wenger, Luis Figo en Zvonimir Boban moeten weten. Als ook zij hun stem nu eens gaan verheffen.

Opvallend, hoe gering de aandacht in Nederland is voor de strafrechtelijke vervolging die in Zwitserland is ingezet tegen Gianni Infantino. Opnieuw wordt de geloofwaardigheid van de FIFA op de proef gesteld. Een strafzaak tegen de voorzitter van de wereldvoetbalunie, daaraan waagt de Zwitserse  justitie zich toch niet zomaar. 

Eerder was gerechtelijke vervolging van Sepp Blatter de aanzet tot diens vertrek als voorganger van Infantino. Schorsing van Blatter door de ethische commissie van de FIFA was de eerste stap destijds. 

Rond Infantino blijft het (nog) stil in FIFA-kringen. In Zwitserland heeft Michael Lauber, de hoogste justitiële openbaar aanklager, zijn baantje al moeten opgeven wegens schimmige ontmoetingen met Infantino.  Een aanwijzing dat het menens is, ook met Infantino en de FIFA. 

Lauber was aangesteld om de gangen van de FIFA en zijn nieuwe voorzitter na te gaan, maar hij raakte zo verstrikt in zijn connecties dat hij nu zelf verdachte is.

In eerste instantie moet de ethische commissie van de FIFA nu beoordelen wat te doen met Infantino. Tijdelijk op non-actief stellen? Een afzettingsprocedure? Nee, eerst wordt nu afgewacht wat verder onderzoek door de Zwitserse justitie aan het licht brengt.  

Wat we kunnen verwachten van die ethische commissie is onvoorspelbaar. Het is een orgaan dat door Infantino himself grondig is gerenoveerd, zogenaamd om de FIFA te zuiveren en transparanter te maken. 

Met de voorzitter, een Colombiaanse, onderhoudt Infantino een nauwe relatie. De samenstelling laat zien dat Europa, ‘ons ethische Europa’ verhoudingsgewijs weinig inbreng heeft in het orgaan. Zestien leden telt die commissie. Slechts drie komen er uit Europa, het financieel en sportief machtigste blok van de FIFA. De drie komen uit Griekenland, Gibraltar en België. 

Is het een vooroordeel om op voorhand weinig vertrouwen te hebben in zo’n ethische commissie, die nu stil blijft zitten? En komt het ooit nog eens goed met de FIFA? 

Dringt het besef al door? Hebben we hier in Nederland al in de gaten dat het nog allerminst vast staat dat er in augustus weer grote wielerwedstrijden komen? Nog voor de tweede corona-golf serieuze vormen aanneemt, krijgen we al signalen die onzekerheid veroorzaken.

In de regio Savona, in de Italiaanse provincie Liguria, liggen de burgemeesters dwars. Ze zijn bevreesd voor de doorkomst van de klassieker Milaan – San Remo op 8 augustus. Ze vrezen een massale toeloop van belangstellenden tijdens de laatste honderd kilometer en overwegen een passage-verbod. Een voorbode?

De organisatie van de Tour de France kondigde vorige week voorzorgsmaatregelen aan, die van kracht zullen zijn vanaf de start op 29 augustus in Nice. Een opsomming:

1. Achter de finishlijn  worden zo weinig mogelijk volgers toegelaten. Enkele fotografen slechts, zij worden verplicht hun foto’s te delen met collega’s elders. 

2. Rond de bussen van de teams mag niemand komen, behalve mensen die tot de ploegen behoren.

3. Verplaatsingen waarvoor eerder vliegtuigen werden ingezet worden met bus of trein gedaan, bijvoorbeeld voor de 450 kilometer na de laatste rit in de Pyreneeën.

4. Er komen geen rondemissen, de leiderstricots moeten achter het podium worden aangetrokken.

5. Er komen strenge beperkingen voor de media.  

6. Delen van de beklimmingen worden afgesloten voor publiek. Aan de voet van elke col komt een filtersysteem dat toeschouwers slechts mondjesmaat doorlaat.

7. Geen startdorp voor sponsors en genodigden, geen selfies met de renners. Fans worden zoveel mogelijk geweerd rond de ploegen. 

8. De reclamekaravaan wordt met 40 procent ingekrompen.

9. In de hotels krijgt elke ploeg een eigen verdieping en eetruimte.

Hoeveel publiek rond de finishlijn kan worden toegelaten is nog onduidelijk. Onzeker is ook hoe daarop controle kan worden uitgeoefend. Franse autoriteiten zijn geschrokken van het gedrag van toeschouwers die werden toegelaten bij oefenwedstrijden van de voetbalclubs Paris Saint-Germain en Olympique Lyonnais. Ze zaten massaal tegen elkaar aangeschurkt, veelal zonder mondkapjes op. 

Hun gedragingen hebben onrust veroorzaakt bij de overheid. De Tour de France-organisatie heeft aangekondigd dat de etappewedstrijd Dauphiné (12-16 augustus) een testcase wordt. Ik ben benieuwd. 

(19 juli 2020) 

In 65 jaar zijn in het Europese voetbal 22 finalewedstrijden gespeeld door Nederlandse clubs: Ajax, Feyenoord, PSV, AZ en FC Twente kwamen zo ver. Bij gebrek aan live voetbal grijpt Ziggo Sport de coronapauze aan om de finales met Nederlandse clubs in zijn geheel opnieuw uit te zenden.

Dat gebeurt met hedendaags commentaar, maar wel op een kalme toonhoogte, wat vooral bij Sierd de Vos opvalt.

Opmerkelijk is ook om te zien hoeveel meer ruimte er steeds open lag voor Cruijff & co. Zelfs al werd Cruijff in de finale van 1971 tegen Inter Milaan (2-0) continu op minder dan anderhalve meter geschaduwd door Oriali, dan nog leek hij telkens tijd en ruimte te krijgen voor aannames, voor het aanzetten tot rushes, voor een blik waar zijn pass moest komen.

De hedendaagse statistieken wijzen uit dat de meest lopende spelers in 2020 al gauw zo’n 12 kilometer afleggen. Dat getal moet in de jaren zeventig veel lager hebben gelegen, afgaande op de beelden. De intensiteit die het huidige voetbal kenmerkt, ontbreekt veelal.

Opmerkelijk ook, bij mij staat helder voor de geest dat in het internationale topvoetbal vroeger veel ruwer werd gespeeld, veel méér werd toegelaten. De finales hebben dat beeld (nog) geenszins bevestigd. Maar toen moesten de brute charges bij Nederland – Brazilië op het WK van 1974 nog komen. 

(10 april 2020)