8 juli 1980

Een troostprijs is het, de gele trui die Bernard Hinault krijgt omgetrokken op dinsdag 8 juli in Laplume, een verregend dorpje in het Centrale Zuiden van Frankrijk, een troosteloos gehucht dat bekender is om zijn pruimen dan om de toeloop van toeristen. In deze entourage kan de terugveroverde gele trui Hinault nauwelijks opvrolijken. Zijn knie blijft hem plagen. En in de tijdrit over 51 kilometer heeft hij liefst 99 seconden ingeleverd op Joop Zoetemelk. 

Achtste is Hinault geworden, ver beneden zijn stand, op een traject dat nog wel op zijn lijf is geschreven. Sinds Joop Zoetemelk twee jaar eerder in een tijdrit op de Puy de Dôme naar de vierde plaats verwees, heeft de Fransman geen tijdrit meer verloren. ,,Deze nederlaag komt psychologisch hard aan”, zucht Hinault. Hij beseft dat zijn knie hem te zeer belast. Verbetering blijft almaar uit. Hier, met de Pyreneeën in de verte, ziet hij het perspectief vervagen.

,,Als Zoetemelk op de cols gaat demarreren en ik moet me te zeer forceren, gaat het verkeerd. Dan moet ik lossen  en is het voorbij. In deze tijdrit had ik nog te veel last van mijn knie. Ik kon nog steeds niet voluit gaan. Ik heb maar op tachtig procent kunnen rijden en dan valt de nederlaag in tijd mij nog mee”, zegt Hinault. Tour-arts Philippe Miserez wil de moed er nog wel inhouden. ,,De pijn aan zijn rechterknie is bijna voorbij. Bernard Hinault heeft deze tijdrit vrij voorzichtig gereden.” 

Joop Zoetemelk en Hennie Kuiper, zijn twee Nederlandse concurrenten, nemen het medisch rapport voor kennisgeving aan. Naarmate Hinault langer blijft klagen, zijn ze nadrukkelijker in hun kansen gaan geloven. ,,Ik heb Hinault de laatste dagen eens goed in de gaten gehouden. Ik zag dat ie met zijn hol open reed, zoals wij dat noemen. Dat heeft me gestimuleerd. Daarom geloofde ik er al bij voorbaat in dat Hinault nu te kloppen was.” 

Maar de zege in de tijdrit blijft voor Joop Zoetemelk vooralsnog een dagnotering op de beurs. ,,Voorlopig staat Hinault in de gele trui en ben ik alleen de beste in de tijdrit. Ik blijf nog even voorzichtig.” In het klassement is Zoetemelk tot op 21 seconden van Hinault gekomen. Hennie Kuiper volgt nu op 1.31. Eerste en tweede zijn ze geworden in de tijdrit. Vijftien kilometer voor het einde ligt Kuiper nog vier seconden voor. ,,Maar toen kwam die pukkel en daarop heb ik me geforceerd. Ik kwam helemaal kapot te zitten. Op het laatst kon ik nauwelijks nog omhoog”, aldus Kuiper, die aan het eind 46 seconden verloren heeft op zijn landgenoot. 

Voor de Raleigh-ploeg valt er meer te vieren dan de tijdritzege van Joop Zoetemelk. Met Bert Oosterbosch als vierde en Gerrie Knetemann op de zevende plaats nemen ze de leiding in het ploegenklassement. Als beloning mogen ze nu de gele petjes gaan dragen. In zijn tijdrit krijgt Oosterbosch een bijzonder mikpunt voor zich: Bernard Thevenet, de Tourwinnaar van 1975 en 1977. Vergeten en verscholen rijdt hij deze Tour, ergens rond de 59ste plaats van het klassement. 

Het is het lot, dat nu Rudy Pevenage wacht. Na negen dagen in het geel is de Belg nu van de leiding verdrongen. Hij weet waar het aan gelegen heeft: ,,Zowat halfweg kreeg ik een wolkbreuk te verduren. Tijdens dat water gieten had ik de wind op mijnen kop. Mijn benen werden zwaar als lood en ik kreeg ze nog amper rond.” Zo’n ontboezeming past hier wel, tegen dit het treurige decor aan de rand van Laplume. .