1 juli 1980

Woedend zijn ze, daar in de zeikregen, onder het geboomte van de Boulevard Jean-Baptiste Lebas in Lille. Hebben ze zich daarvoor uit de naad gereden, snapt Joop Zoetemelk dan niet waarom ze hem zo hebben uitgescholden? ,,Hij zit toch niet meer op de kleuterschool”, briest Gerrie Knetemann namens zowat alle renners van de Raleigh-ploeg.

Ze hadden hem nog zo nadrukkelijk ingeprent attent te zijn, zeker op de laatste 70 kilometer in de Hel van Noorden met in totaal twintig kilometer aan klinkers en geulen. Als ze daar zijn aangekomen, geven de Raleigh-renners onder aanvoering van Jan Raas plotseling gas. Tot grote woede  van Bernard Hinault. Eerder in de etappe heeft hij met Raas afgesproken om in deze etappe niet tot het uiterste te gaan. Daarvoor zijn de weersomstandigheden te beroerd, daarvoor is het nu te link op de kasseien. ‘Gekkenwerk’, vindt Hinault het wat de Tour-organisatie de renners in dit weer aandoet. Hinault en Raas komen overeen in gesloten formatie naar de finish te rijden. 

De instructies van Peter Post doorkruisen de planning. ‘Rijen mannen’, dicteert hij zomaar ineens. Ze moeten zich niets aantrekken van Hinault. Niet voorzien is evenwel de voorzichtigheid van Joop Zoetemelk. Op 65 kilometer van de eindstreep, ergens in de landouwen van Henegouwen, ligt de kopman bij een plotselinge afscheiding te ver achterop. Hijzelf voelt zich door overmacht geklopt. ,,Op het eerste stuk stenen reed ik voorin. Toen er iemand een lekke band kreeg was het gebeurd. Toen kwam de materiaalwagen er tussen en werd de hele weg geblokkeerd”, verschoont Zoetemelk zich. 

Hij kan niet meer aanhaken. Zijn ploeggenoten lukt het niet om concurrenten als Bernard Hinault en Hennie Kuiper te achterhalen. Bij Kuiper draaien de motoren op volle kracht, zo hard dat het ook voor Jan Raas en Johan van der Velde niet bij te houden is. 

Alleen Bernard Hinault laat zich niet door Kuiper temmen. Zelfs een lekke band krijgt hem niet klein. Hij ruikt dat deze dag toch nog onverwachte kansen biedt. Met dank aan de Belg Ludo Delcroix, de materiaalwagen, en een oogje toe van de jury, komt Hinault snel langszij. Daar op de stenen van het Carrefour l’ Arbre verblindt het zicht op de zege hem. Daarvoor wil hij zich graag forceren. Daarom denkt hij nu even niet terug aan  zijn boze woorden over de keuze voor dit traject in het schema van de Tour.  

In de eindsprint à deux etaleert Hinault zijn kracht. Kuiper krijgt zijn ketting niet op de gewenste grote versnelling. Hij komt net te kort. Het slijk op hun gezicht tekent de slijtageslag. Voor Hennie Kuiper is de tweede plaats een overwinning op Peter Post, die in 1978 zijn vertrouwen verloor en hem naar de Franse Peugeot-ploeg had laten gaan. Bovendien wipt Kuiper in het klassement nu voorbij Zoetemelk. De schade voor Zoetemelk in deze etappe bedraagt twee minuten en 13 seconden. Daardoor staat hij nu 3.43 achter op Hinault. Voor Kuiper blijft de kloof met de Fransman  op 3.19 staan. 

Nog altijd mag Rudy Pevenage in de gele trui verder. Als de verschillen in het algemeen klassement zijn opgemaakt, ontploft de Raleigh-ploeg. Er zijn pas vijf etappes gereden, en nu al lijkt de achterstand op Hinault onoverbrugbaar. In de auto naast Post krijgt Zoetemelk de wind van voren, niet zozeer van Post, veel meer vanaf de achterbank vanwaar Jan Raas en Cees Priem hem duidelijk maken wat ze eisen van een kopman. 

Aan tafel volgt ’s avonds een nieuwe uitbarsting van collectieve woede. Peter Post lijkt alleen te staan met zijn vertrouwen in de kopman. En Joop? Verzorger Ruud Bakker haalt zijn herinneringen op in het boek De Tour van ’80 van Mart Smeets: ,,Het leek erop dat Joop zijn vertrouwen verspeeld had … ja, echt waar, zo zaten we die avond aan tafel. En Joop zei helemaal niets… hij at zijn eten en stapte op toen zijn bord leeg was.”