26 juni 1981
'Gerrie Knetemann leeft nog'
We zijn in Nice, op de Promenade des Anglais, die weldadige boulevard langs de Middellandse Zee waar op 14 juli 2016 honderden gewonden en 86 dodelijke slachtoffers zullen vallen bij een terroristische aanslag. Op 26 juni 1981 heerst hier de Raleigh-ploeg van Peter Post. Op de tweede dag van de Tour de France straalt Gerrie Knetemann als de grote gladiator.
Een dag eerder is Knetemann als tweede achter Bernard Hinault geëindigd in de proloog over 6 kilometer. Slechts 7 seconden bedraagt het verschil. De suprematie van Raleigh in de ploegentijdrit helpt Knetemann als snelste Post-renner in de proloog aan de gele trui. Hinault verspeelt met zijn ploeg daarin 40 seconden, het verschil in de bonificatie. De tijdsverschillen over de 40 kilometer, heen en terug tussen Nice en Antibes, worden niet verwerkt in het klassement. Aan de kop daarvan nestelen zich vier renners van Peter Post.
De gele trui, zijn vijfde alweer, verdringt bij Knetemann de teleurstelling die hij op de voorafgaande zondag heeft moeten verwerken. Opnieuw is zijn greep naar de nationale kampioenstrui mislukt. Schaak gezet door de concurrentie – onder leiding van Hennie Kuiper - voelde hij zich. ,,Nu weten de mensen tenminste weer dat Gerrie Knetemann nog leeft en Raleigh niet versleten is”, zegt hij , gehuld in geel, nog vol verbittering.
Knetemann laat nadrukkelijk doorklinken te beseffen dat aan zijn positie binnen de ploeg wordt geknaagd. Om hem is Bert Oosterbosch vertrokken. Ook Leo van Vliet heeft het moeilijk gehad met de geest van de 30-jarige Amsterdammer. Speculerend op de eerzucht van Knetemann heeft Peter Post hem het volle vertrouwen geschonken voor de ploegentijdrit. ,,Ga jij de nieuwe jongens nou eens vertellen wat ze moeten doen in een ploegentijdrit. Praat het systeem door, heb ik hem gevraagd”, legt Peter Post uit.
De gele trui verandert voor Post niets aan zijn strategie voor deze Tour. ,,Knetemann zit dan wel in het geel, maar Hinault heeft in feite de leiding, dus moet hij de koers maar controleren. Bij ons gaat het erom de ploeg niet kapot te rijden.”
In de ochtenduren hebben de renners van Post zich kunnen sparen. Na 97 kilometer door het heuvelland boven Nice is Freddy Maertens de snelste in de massasprint. Het is een opmerkelijke revival van wereldkampioen van 1976. Twee keer heeft hij de groene trui gewonnen, in 1976 en 1978. De eerste keer lukte hem dat met liefst acht etappe-overwinningen.
In zijn derde Tour is door menigeen geen rekening meer gehouden met hem. Verbaasd en verbijsterd reageert Johan van der Velde dan ook op de sprintzege van Maertens. ,,Wat? Wie? Maertens? Heeft die gewonnen? Nee, dat kan toch niet, die heb ik voor start nog eens goed bekeken. Met die kop, met dat lijf, moet die zo de Tour in, dacht ik toen. Ongelooflijk.”
Freddy Maertens (29) heeft vervelende jaren achter de rug. Een gebroken pols wilde niet genezen, wellicht omdat geen enkel medicijn nog vat op hem kreeg, mogelijk als gevolg van een overdosis stimulerende middelen. Zijn comeback in de Ronde van Italië liep uit op een mislukking, hij kon het peloton niet eens meer volgen Maertens kreeg te maken met ontslag, met de deurwaarder die onbetaalde rekeningen van de Belastingdienst kwam incasseren.
Bij de sprint op de Promenade des Anglais laat Freddy Maertens zien te hebben afgerekend met het verleden. ,,Ik neem nooit meer medicijnen, geen enkel chemisch product meer. Ik leef nu volgens de natuurwetten.”
De natuur zit Gerrie Knetemann deze dag nog wel in de weg. Hij is uit zijn gebit een vulling kwijtgeraakt. Dat moet zo snel mogelijk worden verholpen. Daarom rept hij zich, in zijn gele trui, naar tandarts Louis-Gérard Muraour in de Avenue Notre Dame, enkele honderden meters verderop.
In de Tour gaat geen dag voorbij waarop Gerrie Knetemann eens niét de aandacht vraagt.